"Yüksek Makine Mühendisi" mi yoksa "Makine Yüksek Mühendisi" mi?

"Eski Devlet Bakanı" mı yoksa "Devlet Eski Bakanı" mı doğru bir kullanımdır? Benzer bir örnek olan "Yüksek Makine Mühendisi " ve "Makine Yüksek Mühendisi" tamlamalarından hangisi doğrudur?

Türkçe dil kurallarına göre belirtisiz ad tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına herhangi bir sıfat giremez. Örneğin kapı kolu belirtisiz ad tamlamasıdır. Buna eski sıfatını getirirsek şöyle bir tamlama meydana gelir: eski kapı kolu. Eski sıfatını tamlayan ile tamlanan arasına getiripkapı eski kolu şeklinde bir tamlama yapamayız. Ancak bu tamlama kapının kolu şeklinde belirtili isim tamlaması olsaydı kapının eski kolu diyebilirdik. Yani belirtili isim tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına sıfat girebilir, ancak belirtisiz isim tamlamalarında araya sıfat girmez. Devlet bakanıtamlaması, belirtisiz ad tamlamasıdır. Araya herhangi bir unsur girmez. Sıfat başa getirilir. Dolayısıyla doğru biçim eski devlet bakanı'dır. Unutmamak gerekir ki burada eski sözü devlet'i değil, devlet bakanı adını nitelemektedir. 

Ayrıca belirtisiz ad tamlaması şeklinde olan makine mühendisi sözü için de aynı kural geçerlidir. Araya herhangi bir sıfat giremez, sıfat başa getirilir. Bu tamlamanın doğrusu da yüksek sıfatının başta olduğu yüksek makine mühendisi biçimidir.

Alıntı: Türk Dil Kurumu

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kâğıt Yuvarlama Tekniği